سفته بازی

سفته به عنوان یک سند در مراودات تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و یکی از مباحث رایج قضایی کشور است که ضوابط حقوقی متعددی دارد.

شورای عالی بورس در حالی با راه‌اندازی بورس املاک موافقت کرده که برخی کارشناسان آن را بازاری غیر ضروری دانسته و درباره خطر شکل‌گیری بازار جدید سفته‌بازی در آن هشدار می‌دهند.

برای نوسان‌گیران دلار هیچ چیز به اندازه میزان تغییرات قیمتی اهمیت ندارد. در واقع برای بسیاری از معامله‌گران سطح قیمتی دلار مهم نیست که خواست آن‌ها رفت و برگشت‌های قیمتی و «فروش در سقف» و «خرید در کف» است.

مرتضی افقه می‌گوید: امروز ابر سرمایه داران و ابر بنگاه دارانی در اقتصاد به دلیل بی تدبیری‌هایی شکل گرفته اند که گاه دارایی هایشان به اندازه یک دولت است. این بنگاه‌ها با حجم پولی که در دست دارند گاه سیاست‌های دولت را نیز خنثی کرده و بازار را به سمت منافع خود هدایت می‌کنند.

برخی از اقتصاددانان از روش حراج اوراق خزانه با نرخ‌های بهره بالا برای تأمین منابع دفاع کرده و این را تنها راه چاره می‌دانند. آن‌ها معتقدند با تأمین پولی کسری بودجه ایران به‌زودی اقتصادی ونزوئلایی خواهد داشت، از سوی دیگر برخی راهکار فروش اوراق را آینده‌فروشی می‌دانند و معتقدند «در صورت ادامه این روند دولت فعلی یک زمین سوخته تحویل دولت بعدی می‌دهد که دود آن اول از همه به چشم توده مردم خواهد رفت».

جدیدترین گزارش‌ها از وضعیت معاملات مسکن شهر تهران از افزایش ۳۴ درصدی قیمت در اردیبهشت امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل حکایت می‌کند. حالا قیمت هر متر‌مربع مسکن در شهر تهران به حدود ۱۷ میلیون تومان رسیده است. این در حالی است که حجم معاملات نسبت به گذشته کاهش داشته است. تقارن وضعیت رکود معاملاتی و افزایش قیمت نشان می‌دهد که وضعیت تورمی مسکن پایدار نخواهد بود بنابراین ممکن است این تحولات ناشی از تغییرات بنیادین در ارکان بازار مسکن نباشد. در چنین شرایطی حضور سفته‌باز‌ها یکی از مهم‌ترین فرضیه‌ها برای توضیح دلایل رشد قیمت مطرح است.

هادی حق شناس گفت: بهترین راهکار و راهبرد هدایت پول این است که به سمت بخش مولد اقتصاد در جریان باشد نه بخش سفته بازی و دلالی و به عبارت دیگر پول باید به سمت بخش واقعی اقتصاد برود.

احسان سلطانی گفت: تا هنگامی که فعالیت‌های نامولد سوداگرانه و سفته‌بازانه در سایه انجام شوند و ضمن کسب سود بالا از هرگونه مالیات و هزینه معاف نیز باشند، هیچ دلیلی وجود ندارد که این فعالیت‌ها با افزایش تورم، رونق بیشتری نگیرند و فعالیت‌های مولد تضعیف و تحدید نشوند.

استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا، رباخواری بانکی به جای سرمایه‌گذاری تولیدی، ‏سوداگری بازرگانی به جای صادرات و واردات و سفته‌بازی با پول و ارز و سکه به جای هدایت سرمایه‌ها به ‏بخش‌های مولد را سه‌گانه‌ اقتصاد غیرتولیدی ایران خواند.